Son Dakika

Gıda arzında büyük tehlike: Fiyatlar her an fırlayabilir

Gıda fiyatları üzerinde aşırı iklim olayları, düşük stok seviyeleri ve jeopolitik risklerle ilgili baskı sürüyor. Uzmanlara göre uluslararası gıda fiyatları her an tekrar artışa geçebilir.

Gündem 29.01.2023, 18:30 29.01.2023, 18:39
Gıda arzında büyük tehlike: Fiyatlar her an fırlayabilir

Tarım uzmanları ve analistler, küresel gıda kaynaklarının hâlâ tehdit altında olduğu konusunda uyarılarına devam ediyor.

Financial Times’ın haberine göre, 2022’de sert yükselen gıda fiyatları uluslararası piyasalarda düşse de düşük stok seviyeleri ve yüksek döviz maliyetleri gelişmekte olan ülkelerdeki gıda maliyetlerini artırmaya devam ediyor. Ayrıca aşırı iklim olayları ve düşük stok seviyeleri gıda fiyatlarının alarm vermesine neden oluyor.

SAVAŞ ETKİSİ

Geçtiğimiz yıl gıda fiyatları, Rusya-Ukrayna savaşından önce, kuraklık ve pandemi nedeniyle zaten yüksek seyrediyordu.

Ardından, Moskova’nın dünyanın en büyük gübre ihracatçısı olarak Ukrayna’da savaşa girmesi gıdaların fiyatlarını sert yükselirken, azotlu gübreler için kritik bir bileşen olan doğalgaz fiyatlarındaki sıçrama da tarım piyasası üzerinde baskı oluşturdu.

Savaş sürerken Moskova ile Kiev arasında imzalanan tahıl anlaşması, Rusya’dan bol miktarda tedarik sağlanmasıyla birlikte fiyatların düşürülmesinde önemli bir rol oynarken, düşen doğalgaz fiyatları gübre piyasalarını sakinleştirdi.

BM Gıda ve Tarım Örgütü’nün (FAO) uluslararası ticareti yapılan tarımsal emtiaları referans alan Gıda Fiyat Endeksi 2022’de zirveyi gördükten sonra dokuz ay üst üste düşüş kaydetti. Kritik besinlerin fiyatları, geçen yılın en yüksek seviyelerinin yaklaşık yüzde 40 altında seyretti.

İKLİM KOŞULLARI TEHLİKE OLUŞTURUYOR

Ancak analistler, değişken enerji fiyatlarına ve iklim değişikliğinin mahsul üretimi üzerindeki etkisine dikkat çekerek tahıl anlaşmasının bozulabileceği konusunda uyarılarda bulundu.

Dünya Bankası tarım ekonomisti John Baffes, “Mevcut durum tek motorla uçmaya benziyor. Motor çalıştığı sürece sorun yok ama motor durursa sorun yaşarsın. Risklerden herhangi biri gerçekleşirse, fiyatlarda çok ama çok hızlı bir artış göreceğiz” dedi.

En acil tehlike ise mart ayında yenilenmesi beklenen BM destekli tahıl anlaşması. Anaşmanın uzatılması konusundaki herhangi bir başarısızlık, Ukrayna tahıl ihracatını engelleyerek fiyatların yeniden fırlamasına yol açabilir.

JEOPOLİTİK RİSKLER

Pek çok mahsul ve gübre Rusya’ya uygulanan yaptırımlardan muaf olsa da Rus ve Avrupalı yetkililere göre, birçok banka, sigortacı ve lojistik grubu, Rus ürünlerinin ticaretini yapmak konusunda isteksiz davranıyor. Jeopolitik gerilimlerin arzı kesintiye uğratabileceğine dönük beklentiler ise hâlâ güçlü.

Diğer bir tehdit ise iklim. Geçen yıl Avrupa’da ve dünyanın diğer bölgelerinde rekor kıran sıcaklıklar yaşanmıştı. Birleşik Krallık Meteoroloji Ofisi geçen yılın sonlarında, “Hava koşulları, 2023’te küresel sıcaklıkların 2022’den daha sıcak olmasına yol açacak” uyarısında bulundu.

STOK VE DÖVİZ ETKİSİ

Ayrıca düşük tahıl stok seviyeleri de analistlerin küresel gıda tedariki konusundaki endişelerini artırdı.

ABD Tarım Bakanlığı eski baş ekonomist Joseph Glauber, “Düşük küresel stok durumu nedeniyle fiyatlar dalgalı olmaya devam edecek. Bu baharda kuraklık veya önemli bir hava olayı ortaya çıkarsa fiyatlar daha keskin bir şekilde yükselebilir” dedi.

Öte yandan döviz hareketleri de birçok gelişmekte olan ülkede gıda arzı için tehlike oluşturdu. Uluslararası piyasalarda gıda fiyatlarında yaşanan düşüşe rağmen, doların gücü yerel para birimlerindeki maliyetleri yüksek tutmaya devam etti. Bu da tüketiciler için gıda enflasyonunu birkaç çeyrek daha süreceği anlamına geliyor.

Kaynak: Sözcü

#gıda #kriz #tarım
Yorumlar (0)
5
kısa süreli hafif yoğunluklu yağmur
Namaz Vakti 05 Nisan 2025
İmsak 06:49
Güneş 08:21
Öğle 13:10
İkindi 15:29
Akşam 17:49
Yatsı 19:16
Puan Durumu
Takımlar O P
1. Galatasaray 28 71
2. Fenerbahçe 27 65
3. Samsunspor 28 51
4. Beşiktaş 27 47
5. Eyüpspor 28 44
6. Başakşehir 27 39
7. Göztepe 27 38
8. Gaziantep FK 27 38
9. Kasımpaşa 28 38
10. Trabzonspor 27 36
11. Antalyaspor 28 36
12. Konyaspor 28 34
13. Kayserispor 28 33
14. Rizespor 27 33
15. Alanyaspor 28 31
16. Sivasspor 28 30
17. Bodrum FK 28 30
18. Hatayspor 27 19
19. A.Demirspor 28 -2
Takımlar O P
1. Kocaelispor 31 62
2. Karagümrük 31 56
3. Erzurumspor 31 54
4. İstanbulspor 32 52
5. Gençlerbirliği 31 51
6. Bandırmaspor 31 51
7. Amed Sportif 32 47
8. Ahlatçı Çorum FK 31 46
9. Ümraniye 31 45
10. Boluspor 32 45
11. Iğdır FK 32 45
12. Esenler Erokspor 31 44
13. Keçiörengücü 31 42
14. Pendikspor 31 41
15. Sakaryaspor 31 39
16. Ankaragücü 31 38
17. Şanlıurfaspor 32 37
18. Manisa FK 31 37
19. Adanaspor 31 27
20. Yeni Malatyaspor 32 -21
Takımlar O P
1. Liverpool 30 73
2. Arsenal 30 61
3. Nottingham Forest 30 57
4. Chelsea 30 52
5. M.City 30 51
6. Newcastle 29 50
7. Aston Villa 30 48
8. Brighton 30 47
9. Fulham 30 45
10. Bournemouth 30 44
11. Brentford 30 41
12. Crystal Palace 29 40
13. M. United 30 37
14. Tottenham 30 34
15. Everton 30 34
16. West Ham United 30 34
17. Wolves 30 29
18. Ipswich Town 30 20
19. Leicester City 30 17
20. Southampton 30 10
Takımlar O P
1. Barcelona 29 66
2. Real Madrid 29 63
3. Atletico Madrid 29 57
4. Athletic Bilbao 29 53
5. Villarreal 28 47
6. Real Betis 29 47
7. Celta Vigo 29 40
8. Rayo Vallecano 30 40
9. Mallorca 29 40
10. Real Sociedad 29 38
11. Sevilla 29 36
12. Getafe 29 36
13. Girona 29 34
14. Osasuna 29 34
15. Espanyol 29 32
16. Valencia 29 31
17. Deportivo Alaves 29 27
18. Leganes 29 27
19. Las Palmas 29 26
20. Real Valladolid 29 16

Gelişmelerden Haberdar Olun

@