Orta Anadolu Hububat, Bakliyat, Yağlı Tohumlar ve Mamulleri İhracatçıları Birliği (OAİB) Başkanı Nihat Uysallı, “Yüksek kaliteli ve yüksek fiyatlı makarna ihracatında, hammadde olan makarnalık buğdayın ithal edilmesi şartı ve yerli makarnalık buğdaya kullanım engeli, yüksek kaliteli ve yüksek fiyatlı makarna ihracatını durdurur” dedi.
Aynı zamanda ve Makarna Üreticileri Sanayicileri Derneği Başkanı da olan Uysallı, Yüksek kaliteli, katma değerli makarna ihracatı için makarnalık buğday ithalatını zorunlu tutan ve 1 Ekim tarihinde yürürlüğe girecek kararı değerlendirirken, “Kaliteli makarnada 20 yılda kazandığımız pazarlar, 10.00 kodlu rejimin kaldırılmasıyla kaybedilir” dedi.
“460 dolara da, 748 dolara da sattığımız makarna var…”Türkiye’nin toplamda 1.5 milyon tonu bulan makarna ihracatının 1.3 milyon ton civarındaki bölümünün tonunun 460-470 dolara Afrika gibi kıtalara ihraç edildiğini vurgulayan Uysallı, “150-200 bin ton civarındaki bölümünü ise 748 dolar ortalamayla Uzakdoğu-Pasifik ülkelerine ihraç ediyoruz” şeklinde konuştu.
“İtalya’nın elinden aldığımız pazarları kaybederiz.”Uysallı, “Japonya, Malezya, Çin gibi Pasifik ve Uzakdoğu ülkelerine yapılan yüksek katma değerli, yüksek fiyatlı makarna ihracatımız, “yerli makarnalık buğday” kullanma yasağı nedeniyle kaybedilecek. Bu 20 yılda kazandığımız, İtalyanların elinden aldığımız tüm pazarların kaybı anlamına gelecek” diye konuştu.
Bu kararın, makarnalık buğdayla ilgili tedarik sorunu çözülmüşken alınmasına anlam veremediğinin altını çizen Uysallı, “Makarnalık buğdayla ilgili tedarik sorunu çözülmüşken, uydu raporları ile en kötü anda dahi rekoltenin yeteceği ispatlanmışken, sistemin risk almak istemediğini görüyoruz. Bu nedenle 20 yıllık emeklerimiz çöpe gidecek” dedi.
Geçtiğimiz yıldan itibaren alınan kararları da kronolojik olarak değerlendiren Uysallı, “Özellikle makarna ihracatı için, 31.51 kodlu rejim ile “önce makarnalık buğday ithalatı, sonra makarna ihracatı” şartı getirilmişti. Yani ihracat için ekmeklik buğday kullanım hakkı yüzde 30’dan yüzde 100’e çıkarılmıştı. Bu kararla, toplam ihracatın yüzde 80’i olan Afrika ve ucuz pazarlara ihraç edilen makarnada kullanılan buğdayın içeriden alınmasına engel olundu. Yanı sıra 10.00 kodlu rejim var. Buna göre de, yurtiçinden makarnalık buğday alınıp makarna ihracatı yapılabiliyor. Bu rejim 2021 Aralık ayına kadar devam edecekti. Ancak geçtiğimiz hafta alınan bir kararla bu rejimin 1 Ekim’den itibaren kaldırılacağı açıklandı” diye konuştu.
Yüzde 25-30 ek maliyet getirirKararın getirisini özetleyen Uysallı, “Türkiye’nin makarna ihracatı içerisinde, başta Japonya, Çin gibi 6 adet Asya-Pasifik ülkesine yapılan yüksek fiyatlı, yüksek katma değerli ve markalı ihracatını bitirir. 10.00’ı kaldırıp, “önce ithalat” dediğimiz zaman, dünyada şu an makarnalık buğdayın ton fiyatları 455-500 dolar bandında. Bir anda yüzde 25-30 ek maliyet anlamına gelir” şeklinde ifade etti.
Uysallı, “Tabi ki önceliğimiz kendi insanlarımızın ihtiyaçlarıdır. Ancak şu anda Ekim ayında başlayacak kısıtlamaya ihtiyaç yok. İhtiyaç olmamasına rağmen, kısıtlama getirilmek isteniyorsa, 3151 kodlu rejime konu olan bölgelerde makarnalık buğdayda da ithalat şartı getirilebilir. Durum buğday kullanılarak ve yüksek fiyatla ihracat yaptığımız bölgeler istisna kapsamına alınmazsa başta da söylediğim gibi 20 yıllık emekler zayi olur” dedi.
AB, Uzakdoğu ülkeleriyle STA imzalıyorJaponya gibi ülkelerin AB ile STA imzaladığına da dikkat çeken Uysallı, “Bu da rekabet avantajımızı kaybettiren diğer faktör. İçeride aldığımız bu karar da üzerine eklenince, Uzakdoğu ve Pasifik pazarlarımızın tamamını tekrardan İtalyanlara kaptırırız” diyerek durum özeti yaptı.
“Katma değer değil, fason seçilmiş olacak”Uysallı, “Sürekli olarak “katma değeri yüksek ihracat yapmalıyız” denmesine rağmen, bu kararla fason üretimin önü açılıyor. Ki, uydu raporları ile beraber makarnalık buğdayda ihtiyacın olmadığını kanıtladık. Buğdayla ilgili tedarik sorunun olmadığını gösterdik. En kötü projeksiyonda dahi eldeki buğdayın yeteceğini kanıtladık. 150-200 bin ton buğday için bu karara gerek yok” dedi.
Kaynak: Dünya